بررسی تسمه نقاله های EP و منجید های مورد استفاده

بررسی تسمه نقاله های EP و منجید های مورد استفاده

بررسی تسمه نقاله‌های EP و منجیدهای مورد استفاده در آن‌ها

تسمه نقاله‌ها از اجزای اصلی سیستم‌های انتقال مواد در صنایع مختلف هستند که نقش حیاتی در کارایی و بهره‌وری واحدهای صنعتی ایفا می‌کنند. از میان انواع مختلف تسمه نقاله، تسمه نقاله‌های EP به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف به‌ویژه صنایع سنگین، معدنی، سیمان و فولاد دارند. در این مقاله به بررسی تسمه نقاله‌های EP، ساختار منجیدهای استفاده شده در آن‌ها، و ویژگی‌های این محصولات صنعتی خواهیم پرداخت.

۱. مفهوم تسمه نقاله‌های EP و منجید

الف) تسمه نقاله EP چیست؟

تسمه نقاله EP (Polyester Conveyor Belt) نوعی تسمه نقاله لاستیکی است که در ساختار لایه تقویت‌کننده آن از الیاف پلی‌استر و پلی‌آمید (نایلون) استفاده می‌شود. این تسمه‌ها با نام تسمه نقاله چندلایه منجیدی نیز شناخته می‌شوند و ترکیب پلی‌استر در لایه‌های طولی و پلی‌آمید در لایه‌های عرضی باعث افزایش مقاومت مکانیکی و انعطاف‌پذیری آن‌ها می‌شود.

• EP مخفف کلمه Ethylene-Polyester است:
• لایه پلی‌استر: فراهم کردن استحکام کششی مناسب و مقاومت به ازدیاد طول.
• لایه نایلون (پلی‌آمید): ایجاد خاصیت مقاوم در برابر شوک‌ها و حفظ انعطاف‌پذیری.

ب) منجید (Fabric Carcass) چیست؟

منجید به مجموعه‌ای از الیاف و تارهای مخصوص گفته می‌شود که در لایه‌ی میانی تسمه نقاله قرار دارند و ساختار پایه‌ای مقاومت کششی تسمه را تشکیل می‌دهند. این لایه به‌عنوان تقویت‌کننده داخلی تسمه عمل کرده و وظیفه تحمل نیروی کشش و تنش‌های وارد شده را بر عهده دارد. منجیدهای EP به دلیل خواص مکانیکی عالی، پایداری ابعادی بالا و مقاومت در برابر رطوبت، بهترین گزینه در بسیاری از کاربردهای صنعتی محسوب می‌شوند.

۲. ساختار تسمه نقاله‌های EP

تسمه‌های EP دارای چند لایه اصلی هستند که هرکدام از این لایه‌ها عملکرد خاصی در سیستم تسمه ایجاد می‌کنند:

الف) پوشش لاستیکی بالایی (Top Cover)

پوشش لاستیکی بالایی در تسمه‌های EP وظیفه محافظت از منجید در برابر عوامل فیزیکی، ساییدگی، رطوبت و مواد شیمیایی را بر عهده دارد. این لایه می‌تواند بر اساس نیاز مشتری در ضخامت‌های مختلف و با ویژگی‌های خاص (مانند مقاومت در برابر حرارت یا روغن) تولید شود.بررسی تسمه نقاله های EP و منجید های مورد استفاده

ب) تقویت‌کننده داخلی (منجید)

منجید، شامل ترکیبات پلی‌استر و نایلون، قسمت میانی تسمه نقاله را تشکیل می‌دهد و نقش کلیدی در تأمین استحکام و مقاومت تسمه دارد. این لایه خود به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود:

1. تارهای پلی‌استر (طولی): تامین مقاومت کششی بالا.
2. تارهای نایلون (عرضی): تامین انعطاف‌پذیری و جلوگیری از پارگی.
3. چسب اتصالی: ترکیبی از ترکیبات لاستیکی که میان منجید و پوشش لاستیکی قرار دارند تا اتصال محکم و پایداری را ایجاد کنند.

ج) پوشش لاستیکی زیرین (Bottom Cover)

این لایه، مشابه لایه بالایی، برای محافظت از تسمه از سمت پایینی در برابر آسیب‌های ناشی از تماس با غلتک‌ها و پایه‌های سیستم نقاله طراحی شده است. بررسی تسمه نقاله های EP و منجید های مورد استفاده

۳. انواع منجیدهای مورد استفاده در تسمه نقاله‌های EP

منجیدها در تسمه نقاله‌های EP بر اساس نوع الیاف، تعداد لایه‌ها و همچنین استحکام کششی طراحی و تولید می‌شوند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین انواع این منجیدها پرداخته‌ایم:

الف) منجیدهای پلی‌استر (EP)

• مقاومت کششی بالا و کمترین تغییر شکل طولی.
• مناسب برای انتقال مواد در مسافت‌های طولانی.
• مقاومت عالی در برابر رطوبت و آب.

ب) منجیدهای نایلون (NN)

• انعطاف‌پذیری بالا در برابر خمش و شوک.
• مناسب برای حمل مواد سنگین.
• مقاومت کم‌تر در برابر رطوبت نسبت به EP.

ج) منجیدهای CR یا ترکیبی

• ترکیب الیاف مختلف مانند پلی‌استر و نخ‌های دیگر برای ارائه ویژگی‌های خاص (مانند مقاومت شیمیایی یا دمایی).

۴. ویژگی‌ها و مزایای تسمه نقاله‌های EP

تسمه‌های EP به دلیل خواص مقاومتی و ویژگی‌های منحصر به‌فرد خود، جایگاه ویژه‌ای در صنایع پیدا کرده‌اند. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:

الف) مقاومت کششی بالا

الیاف پلی‌استر موجود در منجید تسمه نقاله‌های EP باعث ارائه استحکام کششی بالا می‌شود که این ویژگی امکان انتقال مواد سنگین در مسافت‌های طولانی را فراهم می‌کند.بررسی تسمه نقاله های EP و منجید های مورد استفاده

ب) انعطاف‌پذیری عالی

منجیدهای EP به دلیل ساختار ویژه خود از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردارند که این امر نصب و حرکت تسمه در سیستم‌های نقل و انتقال را آسان‌تر می‌کند.

ج) مقاومت در برابر رطوبت

منجیدهای پلی‌استر به دلیل ساختار شیمیایی خود کمترین تأثیر را از رطوبت می‌گیرند، به همین دلیل این تسمه‌ها در محیط‌ مرطوب یا در معرض مایعات به خوبی عمل می‌کنند.

د) طول عمر بالا

پوشش لاستیکی مقاوم در مقابل سایش و استحکام منجیدهای EP باعث افزایش عمر مفید تسمه نقاله می‌شود.

ه) مقاومت حرارتی و شیمیایی قابل تنظیم

بسته به کاربرد، این تسمه‌ها می‌توانند با لاستیکی مقاوم در برابر دما یا مواد شیمیایی تولید شوند.

۵. کاربرد تسمه نقاله EP در صنایع مختلف

الف) صنعت معدن

یکی از اصلی‌ترین صنایعی که از تسمه نقاله‌های EP استفاده می‌کند، معادن هستند. انتقال سنگ‌های معدنی، زغال‌سنگ و سایر مواد سنگین نیازمند تسمه‌هایی با تحمل فشار و ظرفیت بالا است که تسمه EP این ویژگی‌ها را دارد.

ب) صنعت سیمان

در کارخانه‌های سیمان برای جابجایی مواد خام مانند سنگ آهک، خاک رس و کلینکر از تسمه‌های نقاله مقاوم در برابر ساییدگی مانند EP استفاده می‌شود.بررسی تسمه نقاله های EP و منجید های مورد استفاده

ج) صنایع فولاد

شرایط دمای بالا در صنایع فولاد، استفاده از تسمه‌های مقاوم در برابر حرارت را ضروری می‌سازد. تسمه‌های EP می‌توانند به طور خاص برای این شرایط طراحی شوند.

د) صنایع کشاورزی

برای انتقال محصولاتی مانند غلات، کودهای شیمیایی و کودهای حیوانی، تسمه‌های EP به دلیل مقاومت در برابر شرایط محیطی مرطوب انتخاب مناسبی هستند.

ه) صنایع غذایی

تسمه‌های EP می‌توانند با ترکیب‌هایی تولید شوند که خاصیت ایمنی غذایی داشته باشند، بنابراین به راحتی در جابجایی مواد غذایی استفاده می‌شوند.

تأثیر تعداد لایه‌های منجید در عملکرد تسمه EP

سیستم‌های تسمه نقاله بر اساس نیازهای خاص صنعتی ممکن است با تعداد لایه‌های مختلف منجید طراحی شوند. این عامل نقش مهمی در توان تحمل و شرایط کاری تسمه دارد.

• تسمه با دو لایه منجیدی: برای کاربردهایی که نیاز به انتقال مواد سبک دارند.
• تسمه با چندین لایه منجیدی: برای شرایط سنگین مانند معادن یا صنایعی با وزن مواد بالا.
• مسافت و زاویه انتقال: برای حمل مواد در مسافت‌های طولانی و بر روی شیب‌های تند، تعداد لایه‌های منجید باید بیشتر باشد

۶. عوامل مؤثر در انتخاب تسمه نقاله EP

انتخاب تسمه نقاله مناسب به عوامل متعددی بستگی دارد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

1. نوع مواد مورد حمل: وزن، دما، اندازه و نوع مواد از عوامل اساسی در تعیین پوشش و منجید مناسب تسمه است.
2. مسافت انتقال و زاویه: تسمه‌های EP برای انتقال مواد در مسافت‌های طولانی گزینه بسیار مناسبی هستند.
3. شرایط محیطی: محیط‌های مرطوب، دمای بالا یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، از عواملی هستند که باید در انتخاب تسمه در نظر گرفته شوند.بررسی تسمه نقاله های EP و منجید های مورد استفاده
4. سرعت حمل: سرعت نقاله نیز می‌تواند بر استحکام و ضخامت موردنیاز تسمه تأثیر بگذارد.

پوشش لاستیکی تسمه نقاله‌های EP

پوشش لاستیکی یکی از اجزای ضروری در تسمه‌های EP است. این پوشش‌ها ویژگی‌ها و عملکرد تسمه را در مواجهه با انواع محیط‌های صنعتی بهبود می‌بخشند.

انواع پوشش‌های لاستیکی:

1. مقاوم به حرارت: برای صنایع فولاد، سیمان و شیشه.
2. مقاوم به روغن و چربی: برای جابجایی مواد روغنی یا گریسی.
3. مقاوم در برابر سایش: برای سنگ‌های تیز و مواد ساینده.
4. مقاوم به مواد شیمیایی: برای انتقال مواد شیمیایی خورنده.

۷. مقایسه تسمه نقاله‌های EP با سایر تسمه‌ها

نتیجه‌گیری

تسمه نقاله‌های EP به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین انواع تسمه، ترکیبی ایده‌آل از استحکام، انعطاف‌پذیری و مقاومت در برابر شرایط مختلف محیطی را فراهم می‌کنند. استفاده از منجیدهای پلی‌استر و نایلونی در این تسمه‌ها باعث شده است که برای صنایع مختلف مناسب باشند. در نتیجه، انتخاب این تسمه برای سیستم‌های انتقال مواد بهینه و اقتصادی بوده و می‌تواند بهره‌وری و دوام سیستم را تضمین کند.بررسی تسمه نقاله های EP و منجید های مورد استفاده

برای بهینه‌سازی عملکرد یک تسمه نقاله EP، انتخاب صحیح تعداد لایه منجید، ضخامت پوشش لاستیکی و مقاومت در برابر شرایط محیطی خاص، اهمیت بسیاری دارد. این تسمه‌ها راه‌حلی بهینه و اقتصادی برای جابجایی مواد در صنایع مختلف ارائه می‌دهند